سروده کردی جناب آقای حامی نیکبخت عبدالملکی برای دکتر سوران کردستاتی
مقدمه و توضیح خود شاعر:
این سروده ی کُردی با نام « نادیارِ دیار » به معنی « ناپیدایِ پیدا »؛ به گویش کُردی اورامی ( زبان رایج عبدالملکیان) با اشاره به پایداری هویت کُردی عبدالملکیان و تلاش و توجهی که گذشتگان، آبا و اجداد نسل امروزی ما نسبت به پایبندی به اصالت فرهنگ و هویت و تاریخمان داشته اند و تأکید بر لزوم ادامه ی این اندیشه آغاز شده؛ و سپس با استعاره ی « ساقی » از جناب دکتر سوران کردستانی، محقق بزرگ فرهنگ و تاریخ کُرد و حضورش در میان جمعی کُردانه از عبدالملکی های سراسر ایران و اعلام ناگفته هایی از تاریخ این مردمان؛ ياد كرده و با تاکید به پیوند دیروز و امروز و فردا (گذشته و اکنون و آینده) و احساس عمیق و سرشار شاعر نسبت به زبان کُردی (زبان از شاخص های اصلی پایداری هر فرهنگی بشمار میرود) که زنده ماندن خود را در گِرو زنده ماندن زبان کُردی خود دانسته است؛ به پایان می رسد .
چهار قلعه عبدالملكي مازندران
حامي نیکبخت عبدالملکی
سروده جناب اقای حامی نیکبخت عبدالملکی، (همراه با ترجمه فارسی آن و توضیحات شاعر)
« نادیارِ دیار »
تا ئيچا بيآوْ كُــــــــــــــــــــردی زِنْنَه بو
تا ئیچا بیه و کوردی زننه بوو
آيلِمان كُـــــــــــردی باچو ، بِــــــژنَوئو
ئایلمان کوردی باچوو بژنه وو
*
چِه ديرَيلِه ديــــــــر ، دلی سِچيـــــــــان
چ دیریله دیر دلی سچیان
سُــــــــــــــوار رَمّيان ، يانَه رِميـــــــــان
سواران ره میان؛ یانه یه یل رمیان
*
چَمِ آرومـان هيــــــــــــــــــــــــزِرَه نَينو
چه م ئاروومان هیزره نه ینوو
سُـــــــــــوا ، آرومان چِـــــــــــرِ پا مينو
سووا ئاروومان چر پا مه ینوو
*
هيـــــــزِرَه تار و آرو پود ، مَمــــــــــــو
هیزره تار و ئاروو پوود مه موو
رَختـــــــــی وُرُستَــــــــــــــه وَرِ سُوارو
ره ختی ووروسته وه ر سوواروو
*
شَوئَيلِه تـــــــاريخ تا لامــــــــــان رو وَوْ
شه وه یله تاریخ تا لامان روو وه و
نِشتيــــــــــمان نَكَو چَـــــــــمي بلو خَـوْ
نشتیمان نه که و چه می بلوو خه و
*
سَرِ را تــــــــاريخ چَـم وِ را بيمــــــــــان
سه ر را تاریخ چه م وه را بیمان
چِـه وَرينَـــــــــه مان كِتَــــــــــوْ وانيمان
چه وه رینه مان کته و وانیمان
*
كه يَكي بيـــــــــــــآوْ خَـوَر بــــــــارونَه
که یه کی بیه و خه وه ر باروونه
چِـه ايلِ سُــــــــــــوار ، نَفَر بارونَــــــــه
چ ئیل سووار نه فه ر باروونه
*
هَنِه و مَنِه كُـــــــــــــــــــــردي كَريمـان
هه نی و مه نی کوردی که ریمان
آرو بِـــــــــــــژنَوْوَ كـــــــــي بييَنيـمـان
ئاروو بژنه وو کی بیه ینیمان
*
مِسَه ناديــــــــــار ، ديـــــــــــاري ميــآوْ
مسه نادیار دیاری میه و
بادَه دَرمـــــــــــــانِ خُــماري ميـــــــآوْ
باده ده رمان خوماری میه و
*
ساقــي و مَي و بــــــــــــــــــــزمِ كُردانَه
ساقی و مه ی و به زم کوردانه
چِـه اَوْمَـــــــــــلِكي خَــوَر دارانَـــــــــه
چ ئه ومه لکی خه وه ر دارانه
*
ســــــــــــاقي آمان كه مخمـــوري وَسَّن
ساقی ئامان ک مه خمووری وه سسه ن
هَـــــــر كَه ئيچــــــــا بوش بـادَه وِ دَسَّن
هه ر ک ئیچا بووش باده وه ده سسه ن
*
پِر كَو پيــــــــــالَه مَيِ صد ســـــــــــــالَه
پر که و پیاله مه ی سه د ساله
يَه قَـــــــــــرابَه پِـر دارو حَــــــــــــوالَه
یه قه ررابه پر داروو حه واله
*
گَرَكِم ســــــــــــــــاقي دَس وِ دَس نَكَو
گه ره کم ساقی ده س وه ده س نه که و
حَيفَن ئيچـــــــــا بوش ئيمَـــــه مَس نَكَو
حه یفه ن ئیچا بووش ئیمه مه س نه که و
*
چَپْـــــــــــــــــــلَه و شادي هَني كارمان
چه پله و شادی هه نی کارمان
كه لُطفِ ســــــــاقي مَمــــــــــو يارمان
ک لوتف ساقی مه موو یارمان
*
آرومــــــــــــان مالِ هيــــــــــزِرَه سُوار
ئارووما مال هیزره سووار
مِكَيمَه ، شونِ سُــــــــوا وَيْمَـــــــــه يـار
مکه یمه؛ شوون سه وا وه یمه یار
*
شِعرِ آرومـــــــــان اَژنَوتَـــــــــــــه دارو
شعر ئاروومان ئه ژنه و ته داروو
وَزنِش هيــــــــــــــزِرَه ، قِسَه ش سُـوارو
وه زنش هیزره؛ قسه ش سوواروو
*
حامي تا اوسَـــــــــــــــــه زوانِش كُردَن
حامی تا ئووسه زوانش کورده ن
ماچــــــــو ، مِژنَوئو ، اَگَه نَوْ مَــــــــرْدَن
ماچوو؛ مژنه وو؛ ئه گه نه و، مه رده ن
چهار قلعه عبدالملكي
حامي نیکبخت عبدالملکی
23/2/89
ترجمه فارسی (نادیار دیار)
اگر که زبان کردی زنده و همچنان بر سر زبانهاست
و فرزندانمان کردی می گویند و می شنوند
این بدان سبب است که از دیرینه روزگاران در این راه دلسوزیها و فداکاریها صورت گرفته است
در این میدان سوارها تاخته اند و خانه ها ویران گشته و رنجها کشیده شده است
هرگاه چشم (بصیرت) امروزمان (عبرت ُآموزی) دیروز را نبیند
(فراموشی) فردا نیز (هویت) امروزمان را (بیرحمانه) زیر پا می نهد
(در گستره و ساختار سرنوشتمان) دیروز مانند تار است و امروز همچون پود آن
پس با تارو پود دیروز و امروز می توان لباسی دوخت بر تن فردا
شبهای تاریخ را به امید روشنایی روز سپری ساختیم
(بیدار) نشستیم تا مبادا چشمانمان را خواب (فراموشی) برباید
بر سر راه تاریخ چشم انتظار بودیم
از گذشته هایمان سراغ می گرفتیم و کتاب می خواندیم (و درباره هویت خویش می اندیشیدیم)
که پیکی بیاید و خیری بیاورد
و از ایل سواران تاریخ برای ما نشانی بیاورد
صدا می زدیم و می گشتیم و از کردی و نیاکان کردمان سراغ می گرفتیم
پس (ای چشم به راه تاریخ) امروز بشنو که ما چه کسانی بوده ایم
گویی کم کم ناپیدای ما هم هویدا می شود
باده ای می رسد که درمان خماری ماست
سافی مژده آورده و می آگاهی هوشیاری بخشیده و بزم شادمانی ما کردان برپا گردیده است
همه از ریشه و پیشینه عبدالملکیان خبردار شده اند
ای ساقی که پیک هوشیاری را برای ما آورده ای
بیا که تاب سرگشتگی و خماری بیشتر نداریم
هرآنکه در محفل ما گرد آمده؛ ساغر شادی و باده آگاهی به دست گرفته است
پس ای ساقی ما؛ پر کن پیاله ی می (روح افزا) را
بدینسان سافی با قرابه ی پری از می جانفزا رسیده است
می خواهم که ساقی دیگر ما را بیش از این در انتظار نگذارد
حیف است که او اینجا باشد و از سبوی می آگاهی بخش خود، ما را سرمست نکند
این است که شعر امروزمان شنیدنیها دارد
زین پس دیگر نوبت دست افشانی و شادمانی است
زیرا لطف ساقی یارمان گشته است
امروزمان را بر توسن دیروز سوار می کنیم
تا به دنبال فردای خود روان شویم
شعری که زبان و وزن آن بر دیروز تکیه دارد و پیامش برای فردای ما و نگاه آن به آینده است
حامی تا آنگاه که زبانش کردی است
می گوید و می شنود و زنده است؛
وگرنه مرده ای بیش نیست
(به روایت خودش)خلاصه ای از زندگینامه شاعر
اين كمترين بنده ی درگاه هنر حامی نيكبخت عبدالملكی در شهريور 1357 از پدر و مادری كُرد در ميان ایل عبدالملكی زاده شدم. پدرم دارای صدايی خوش و خواننده ای قابل در منطقه بوده و مُعاشرتش با اهل موسيقی خود زمينه ساز گرايش خانوادگي ما به هنر و اصالت ها شد. گزافه نيست اگر بگويم آنچه كه مرا حلقه به گوش درِ ميخانه ي عشق به اصالت و هنر و فرهنگ و شعر و موسيقي كَرد باده ی ناب صدای اهورايی مينوی آوازخوان ايران و كُرد جناب اُستاد شهرام ناظری بود كه در ساغر جانم ريخت و همچنان هم پياپی می ريزد.
از دوران دبيرستان شيداي جلوه گری هنر نژاده و آسمانی خوشنويسی شدم و شب و روز را با پيچ و تابِ رقص قلم چرخيدم و همچنان در جذبه یی جمال اين هنر مجذوبم . از سال دوم دانشگاه كار موسيقي را با ساز سه تار آغاز كردم اما سايه ی سنگين رشته ي تحصيلی ام ( رياضی ) هرگز مجال كار حرفه اي موسيقی ام را نداد اما هرگز رهايش نكردم و به هر بهانه ای هم آوايم هست و خيالِ همتِ جانانه در اين ره هماره با من است و نيز چند دانگ صدايی كه به لطف گويند چندان بد نيست را به نام آواز هم كوك ساز ناكوكم می كنم.
ساليانی است زمزمه هايی را با نام سروده مي سرايم از آنجا كه ذهن و زبان من مالامال از آهنگ واژگان كُردی است سُرايش من نيز بيشتر به كردی است و همچنين چندی است به گردآوری فرهنگ واژگان اين زبان ناز دلمشغولم.
به هر روی اين كمترين را شرحي مختصر بس است. تحصيلات دانشگاهيم را در رشته ی رياضي محض به پايان رسانده ام و با همه ی آنچه كه دل در گِرو عشق به هنر و فرهنگ نهاده ام به رياضی و علوم پايه گرايشی وافر دارم .
با آرزوی سربلندي ملت كُرد
و پايداری فرهنگ چون نگين كُرد
چهار قلعه عبدالملكي مازندران
حامی نیکبخت عبدالملکی
2 شهریور 1389