سهروردی و جهانی شدن معنويت

دکتر سوران کردستاني محقق و نويسنده کرد

منتشر شده در روزنامه همشهری

شماره‌2789‏‎ ‎‏‏،‏‎Jul.24,2002 مرداد 1381 ، ‏‎ شنبه‌ 2‏‎ چهار‏‎


معاصر ‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ اشراق‌‏‎ شيخ‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎ اهميت‌‏‎ و‏‎ جايگاه‌‏‎
قرار‏‎ توجه‌‏‎ مورد‏‎ فرهنگ‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ فرآيند‏‎ بررسي‌‏‎ در‏‎ امروزه‌‏‎ كه‌‏‎ مسائلي‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎:اشاره‌‏‎
نيمه‌هاي‌‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ آنچه‌‏‎ خلاف‌‏‎ بر‏‎.‎است‌‏‎ عرصه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ معنويت‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ كاركرد‏‎ و‏‎ ساختار‏‎ مي‌گيرد ، ‏‎
بلكه‌‏‎ نرفتند ، ‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ مدرنيته‌‏‎ پيدايي‌‏‎ با‏‎ تنها‏‎ ديني‌نه‌‏‎ باورهاي‌‏‎ مي‌شد ، ‏‎ تصور‏‎ پيشين‌‏‎ سده‌‏‎
شدن‌‏‎ سكولاريزه‌‏‎ روند‏‎ با‏‎ اصطلاح‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ آنها‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ ايدئولوژيك‌‏‎ تسلط‏‎ رفتن‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ با‏‎
اين‌‏‎ به‌‏‎ دهه‌‏‎ چهار‏‎ حدود‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎.‎نبست‌‏‎ بر‏‎ رخت‌‏‎ جامعه‌‏‎ عرصه‌‏‎ از‏‎ معنويت‌‏‎ ديني‌ ، ‏‎ سنتهاي‌‏‎
ساخته‌‏‎ مطرح‌‏‎ جديدش‌‏‎ اشكال‌‏‎ در‏‎ را‏‎ عرفان‌‏‎ معنويت‌و‏‎ دين‌ ، ‏‎ گرفته‌ ، ‏‎ خود‏‎ به‌‏‎ شتابناك‌‏‎ روندي‌‏‎ سو‏‎
آنچه‌‏‎ روي‌‏‎ هر‏‎ به‌‏‎.رانده‌اند‏‎ سخن‌‏‎ نوين‌‏‎ افسون‌زدگي‌‏‎ از‏‎ انديشمندان‌‏‎ از‏‎ برخي‌‏‎ چنانكه‌‏‎.است‌‏‎
ساخته‌ ، ‏‎ علاقه‌مند‏‎ پساسكولار‏‎ جامعه‌هاي‌‏‎ در‏‎ حتي‌‏‎ معنويت‌‏‎ نوين‌‏‎ اشكال‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ انديشمندان‌‏‎ امروزه‌‏‎
به‌‏‎ نگاهي‌‏‎ با‏‎ زير‏‎ مطلب‏‎است‌‏‎ يكديگر‏‎ دركنار‏‎ معنويتها‏‎ انواع‌‏‎ مداراجويانه‌‏‎ همزيستي‌‏‎
هم‌‏‎ با‏‎.است‌‏‎ شده‌‏‎ نگاشته‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ معنوي‌‏‎ بعدي‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ اشراق‌‏‎ شيخ‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎
.مي‌خوانيم‌‏‎
انديشه‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ گروه‌‏‎
آن‌‏‎ ويژگيهاي‌‏‎ مهمترين‌‏‎ از‏‎ برخي‌‏‎ و‏‎ اشراق‌‏‎ حكمت‌‏‎
اشراق‌‏‎ حكمت‌‏‎ ايراني‌‏‎ ريشه‌‏‎ -‎‎‏‏1‏‎
در‏‎ است‌‏‎ اشراق‌‏‎ فلسفه‌‏‎ بنيانگذار‏‎ يوناني‌‏‎ فيلسوف‌‏‎ افلاطون‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌كند‏‎ تصريح‌‏‎ سهروردي‌‏‎ چند‏‎ هر‏‎
پيامبر‏‎ زرتشت‌‏‎ اشراق‌‏‎ فلسفه‌‏‎ حقيقي‌‏‎ موسس‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎ خود‏‎ او‏‎ اما‏‎ باستان‌ ، ‏‎ يونان‌‏‎ سرزمين‌‏‎
.مي‌باشد‏‎ ايراني‌‏‎
اشراق‌‏‎ حكمت‌‏‎ بودن‌‏‎ ذوقي‌‏‎ -‎‎‏‏2‏‎
فكري‌ ، ‏‎ سامانه‌‏‎ اين‌‏‎ داده‌اند ، ‏‎ دست‌‏‎ به‌‏‎ اشراق‌‏‎ فلسفه‌‏‎ از‏‎ اسلامي‌‏‎ حكماي‌‏‎ كه‌‏‎ تعاريفي‌‏‎ پايه‌‏‎ بر‏‎
اشراق‌‏‎ و‏‎ تابش‌‏‎ بر‏‎ است‌‏‎ مبتني‌‏‎ حكمت‌‏‎ اين‌‏‎.‎يوناني‌‏‎ فلاسفه‌‏‎ بحثي‌‏‎ حكمت‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ ذوقي‌‏‎ است‌‏‎ حكمتي‌‏‎
خطاب‏‎ اهل‌‏‎ حكمت‌‏‎ ;رسمي‌‏‎ حكمت‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ غيررسمي‌‏‎ است‌‏‎ حكمتي‌‏‎ ;هستي‌‏‎ گستره‌‏‎ و‏‎ پهنه‌‏‎ بر‏‎ نورالانوار‏‎
جدي‌‏‎ نقادي‌‏‎ و‏‎ تشكيك‌‏‎ مورد‏‎ تفكر‏‎ در‏‎ ارسطو‏‎ روش‌‏‎ ذوقي‌ ، ‏‎ حكمت‌‏‎ در‏‎.‎بحث‌‏‎ اهل‌‏‎ حكمت‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ است‌‏‎
.است‌‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎
اشراق‌‏‎ حكمت‌‏‎ بي‌كرانگي‌‏‎ -‎‎‏‏3‏‎
تفكر ، ‏‎ در‏‎ را‏‎ ارسطو‏‎ روش‌‏‎ آنان‌‏‎.‎نمي‌دانند‏‎ انديشمندان‌‏‎ و‏‎ حكما‏‎ خاتم‌‏‎ را‏‎ ارسطو‏‎ اشراقي‌‏‎ حكماي‌‏‎
عرصه‌اي‌‏‎ و‏‎ بيكران‌‏‎ فضايي‌‏‎ در‏‎ بشري‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎ اشراقي‌ ، ‏‎ حكمت‌‏‎ در‏‎ معتقدند‏‎ و‏‎ مي‌دانند‏‎ بعدي‌‏‎ يك‌‏‎
سده‌هاي‌‏‎ حكمت‌ ، براي‌‏‎ پهنه‌‏‎ در‏‎ سهروردي‌‏‎ ظهور‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ تا‏‎.‎درمي‌آيد‏‎ پرواز‏‎ به‌‏‎ لايتناهي‌‏‎
ديگر‏‎ و‏‎ فلسفه‌‏‎ پايه‌‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ معرفت‌‏‎ و‏‎ دانش‌‏‎ جهان‌‏‎ راهبرنده‌‏‎ ارسطو‏‎ تعليمات‌‏‎ و‏‎ آرا‏‎ پي‌درپي‌‏‎
نيز ، ‏‎است‌‏‎ مي‌گرفته‌‏‎ قرار‏‎ فصل‌‏‎ و‏‎ حل‌‏‎ و‏‎ بحث‌‏‎ مورد‏‎ تعليمات‌‏‎ اين‌‏‎ محدوده‌‏‎ در‏‎ يكسره‌‏‎ دانشها‏‎
قياسات‌‏‎ كادر‏‎ در‏‎ صرفا‏‎ علمي‌ ، ‏‎ و‏‎ مذهبي‌‏‎ و‏‎ كلامي‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎ و‏‎ اجتماعيات‌‏‎ و‏‎ اخلاقيات‌‏‎ مجموعه‌‏‎
اموري‌‏‎ تمامي‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ حدودي‌‏‎ و‏‎ فصول‌‏‎ و‏‎ اجناس‌‏‎ طبقه‌بندي‌‏‎ اصول‌‏‎ با‏‎ و‏‎ مي‌گرفته‌‏‎ جاي‌‏‎ منطقي‌‏‎
بايد‏‎ چنانكه‌‏‎ بشري‌‏‎ انديشه‌‏‎ فلسفي‌ ، ‏‎ ديدگاه‌‏‎ از‏‎ رو ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎.‎مي‌شد‏‎ سنجيده‌‏‎ مي‌باشد ، ‏‎ قراردادي‌‏‎
و‏‎ معنوي‌‏‎ حيطه‌هاي‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ مادي‌‏‎ و‏‎ طبيعي‌‏‎ عرصه‌هاي‌‏‎ كامل‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نبرده‌‏‎ جايي‌‏‎ به‌‏‎ راه‌‏‎ شايد‏‎ و‏‎
.است‌‏‎ نپيموده‌‏‎ را‏‎ ماوراءطبيعي‌‏‎
ذوقي‌‏‎ حكمت‌‏‎ روش‌‏‎ شهود ، ‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ -‎‎‏‏4‏‎
در‏‎ را‏‎ اشراقي‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎ و‏‎ حكمت‌‏‎ و‏‎ درنورديد‏‎ را‏‎ ارسطويي‌‏‎ منطق‌‏‎ قياسات‌‏‎ كادرهاي‌‏‎ سهروردي‌‏‎
رموز‏‎ كشف‌‏‎ و‏‎ حقيقت‌‏‎ به‌‏‎ نيل‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ استدلالي‌‏‎ انديشه‌‏‎ وي‌‏‎.‎نمود‏‎ فعال‌‏‎ بيكرانه‌‏‎ و‏‎ نوراني‌‏‎ فضايي‌‏‎
راكشف‌‏‎ ماوراءطبيعت‌‏‎ به‌‏‎ رسيدن‌‏‎ راه‌‏‎ بهترين‌‏‎ سهروردي‌‏‎ رو ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ندانست‌‏‎ كافي‌‏‎ خلقت‌‏‎ اسرار‏‎ و‏‎
از‏‎ بديعي‌‏‎ سامانه‌‏‎ هستي‌شناسي‌ ، ‏‎ از‏‎ نويني‌‏‎ طريق‌‏‎ درانداختن‌‏‎ با‏‎ گونه‌ ، ‏‎ بدين‌‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎ شهود‏‎ و‏‎
.مي‌نمايد‏‎ معرفي‌‏‎ را‏‎ ‎‏‏،‏‎”اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎” به‌‏‎ موسوم‌‏‎ ذوقي‌ ، ‏‎ فلسفه‌‏‎
دانش‌‏‎ تكامل‌‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎ پويايي‌‏‎ ضامن‌‏‎ اما‏‎ دشوار ، ‏‎ است‌‏‎ راهي‌‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ -‎‏‏5‏‎
احياي‌‏‎ خواستار‏‎ كه‌‏‎ نمي‌داند‏‎ كسي‌‏‎ نخستين‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ سهروردي‌‏‎ حكمالاشراق‌ ، ‏‎ كتاب‏‎ نص‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎
و‏‎ راه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ نهادن‌‏‎ گام‌‏‎ داعي‌‏‎ را‏‎ من‌‏‎ آينه‌‏‎ هر‏‎”:‎است‌‏‎ ايراني‌‏‎ تفكر‏‎ ميراث‌‏‎ و‏‎ اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎
اي‌‏‎ شما‏‎ زيرا‏‎ نگذاردمي‌ ، ‏‎ گام‌‏‎ دشوار‏‎ راه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ نمي‌بود‏‎ آن‌‏‎ اظهار‏‎ و‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ اقدام‌‏‎
“.دشوار‏‎ بس‌‏‎ است‌‏‎ راهي‌‏‎ راه‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌دانيد‏‎ نيكي‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ آشكارا‏‎ برادران‌‏‎
نظام‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ است‌‏‎ باز‏‎ همگان‌‏‎ براي‌‏‎ هماره‌‏‎ دانش‌‏‎ به‌‏‎ نيل‌‏‎ راه‌‏‎ اشراقي‌ ، ‏‎ انديشه‌‏‎ سامانه‌‏‎ در‏‎
به‌‏‎ نيل‌‏‎ راه‌‏‎ سهروردي‌‏‎.داشت‌‏‎ نگاه‌‏‎ بند‏‎ و‏‎ قيد‏‎ در‏‎ يا‏‎ نمود‏‎ محدود‏‎ نمي‌توان‌‏‎ را‏‎ انديشه‌‏‎ فلسفي‌ ، ‏‎
را‏‎ حكمت‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ محروم‌‏‎ انسان‌‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎ اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎ بر‏‎ اتكا‏‎ را‏‎ حقيقي‌‏‎ و‏‎ كامل‌‏‎ دانش‌‏‎
روزگاري‌‏‎ آن‌‏‎ روزگاران‌‏‎ بدترين‌‏‎”:گويد‏‎ زمينه‌‏‎ همين‌‏‎ در‏‎ وي‌‏‎.‎مي‌كند‏‎ معرفي‌‏‎ سيه‌روز‏‎ و‏‎ تيره‌بخت‌‏‎
مكاشفات‌‏‎ درهاي‌‏‎ و‏‎ ايستد‏‎ باز‏‎ جريان‌‏‎ از‏‎ انديشه‌ها‏‎ و‏‎ شود‏‎ برچيده‌‏‎ كوشش‌‏‎ و‏‎ رياضت‌‏‎ بساط‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
“.گردد‏‎ بسته‌‏‎ حقايق‌‏‎ مشاهدات‌‏‎ راه‌‏‎ و‏‎ گردد‏‎ مسدود‏‎
زمين‌‏‎ مشرق‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ تداوم‌‏‎ و‏‎ اشراق‌‏‎ حكمت‌‏‎ پويايي‌‏‎ و‏‎ ديرينگي‌‏‎ اساس‌ ، ‏‎ -‎‏‏6‏‎
“ظلمت‌‏‎ و‏‎ نور‏‎ قاعده‌‏‎” بر‏‎ مي‌كند‏‎ بيان‌‏‎ خود‏‎ سهروردي‌‏‎ آنچنانكه‌‏‎ اشراق‌ ، ‏‎ حكمت‌‏‎ ذوقي‌‏‎ فلسفه‌‏‎ اساس‌‏‎
سرزمين‌‏‎ دانايان‌‏‎ روش‌‏‎ و‏‎ راه‌‏‎ همانا‏‎ حكمت‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ ضوابط‏‎ قواعدو‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎ وي‌‏‎.‎است‌‏‎ استوار‏‎
پيروان‌‏‎ نزد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ نيست‌‏‎ مفهومي‌‏‎ آن‌‏‎ وجه‌‏‎ هيچ‌‏‎ به‌‏‎ ظلمت‌ ، ‏‎ و‏‎ نور‏‎ از‏‎ مراد‏‎ و‏‎ است‌‏‎ ايران‌‏‎ باستاني‌‏‎
.است‌‏‎ بوده‌‏‎ رايج‌‏‎ مشركان‌‏‎ و‏‎ مانويان‌‏‎ و‏‎ ثنويت‌‏‎
هماره‌‏‎ كه‌‏‎ الهي‌‏‎ است‌‏‎ حكمتي‌‏‎ ظلمت‌ ، ‏‎ و‏‎ نور‏‎ قاعده‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎ سهروردي‌ ، ‏‎ اعتقاد‏‎ به‌‏‎
نظر‏‎ به‌‏‎است‌‏‎ گرديده‌‏‎ ترويج‌‏‎ متاله‌‏‎ حكماي‌‏‎ و‏‎ پيامبران‌‏‎ توسط‏‎ و‏‎ نبوده‌‏‎ محروم‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ انسان‌‏‎ نسل‌‏‎
هميشگي‌‏‎ و‏‎ بي‌پايان‌‏‎ لطف‌‏‎ و‏‎ مهر‏‎ و‏‎ است‌‏‎ خداوند‏‎ مخلوقات‌‏‎ ارجمندترين‌‏‎ انسان‌‏‎ اشراق‌ ، ‏‎ شيخ‌‏‎
امر‏‎ و‏‎ نكرده‌‏‎ رها‏‎ رهنما‏‎ و‏‎ بي‌هادي‌‏‎ هرگز‏‎ را‏‎ خود‏‎ مخلوقات‌‏‎ اشرف‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آنچنان‌‏‎ يكتا‏‎ پروردگار‏‎
كساني‌‏‎ توسط‏‎ پيوسته‌‏‎ انساني‌‏‎ جامعه‌‏‎ رو ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ نگذاشته‌‏‎ فرو‏‎ آنان‌‏‎ حق‌‏‎ در‏‎ را‏‎ هدايت‌‏‎
.است‌‏‎ گشته‌‏‎ رهنمون‌‏‎ راستين‌‏‎ سعادت‌‏‎ و‏‎ حقيقت‌‏‎ سوي‌‏‎ به‌‏‎ گشته‌ ، ‏‎ منور‏‎ الهي‌‏‎ انوار‏‎ به‌‏‎ قلبشان‌‏‎ كه‌‏‎
شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ تعاريف‌‏‎
سده‌‏‎ پاياني‌‏‎ دهه‌هاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎ است‌‏‎ فرآيندي‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎
غوغابرانگيز‏‎ و‏‎ جاذبه‌‏‎ پر‏‎ موضوعات‌‏‎ از‏‎ نيز‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ اجتماعي‌‏‎ علوم‌‏‎ محوري‌‏‎ مباحث‌‏‎ از‏‎ بيستم‌ ، ‏‎
بزرگ‌‏‎ نظريه‌پرداز‏‎ و‏‎ جامعه‌شناس‌‏‎ گيدنز‏‎ آنتوني‌‏‎است‌‏‎ بوده‌‏‎ بازرگاني‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ عرصه‌هاي‌‏‎
اين‌‏‎.‎است‌‏‎ جهاني‌‏‎ نظام‌‏‎ يك‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎”:مي‌نمايد‏‎ تبيين‌‏‎ اينچنين‌‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ معاصر ، ‏‎ اجتماعي‌‏‎
امروز‏‎ دنياي‌‏‎ در‏‎ عظيمي‌‏‎ تحولات‌‏‎ موجب‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎.‎.‎است‌‏‎ دگرگوني‌‏‎ از‏‎ انباشته‌‏‎ و‏‎ كثرت‌گرا‏‎ نظام‌‏‎
يكي‌‏‎ مسلما‏‎ اقتصادي‌‏‎ بازارهاي‌‏‎مي‌كنند‏‎ فرض‌‏‎ اقتصادي‌‏‎ عمدتا‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎.است‌‏‎ شده‌‏‎
يكي‌‏‎.‎نيست‌‏‎ بعدي‌‏‎ يك‌‏‎ تحولي‌‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ اما‏‎ است‌ ، ‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ در‏‎ موثر‏‎ ازعوامل‌‏‎
آن‌‏‎ از‏‎ حدودي‌‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ اقتصادي‌‏‎ بازارهاي‌‏‎ بر‏‎ علاوه‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ اصلي‌‏‎ محرك‌هاي‌‏‎ از‏‎
“.است‌‏‎ ارتباطات‌‏‎ انقلاب‏‎ جداست‌ ، ‏‎
شامل‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎”:مي‌گويد‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ تعريف‌‏‎ در‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ علوم‌‏‎ در‏‎ ديگر‏‎ صاحبنظري‌‏‎ رابرتسون‌ ، ‏‎
جهاني‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ پايه‌گذاري‌‏‎ و‏‎ اجماع‌‏‎ در‏‎ سريع‌‏‎ افزايش‌‏‎ ديگر‏‎ ازطرف‌‏‎ و‏‎ كل‌‏‎ يك‌‏‎ عوامل‌‏‎ به‌‏‎ دنيا‏‎ تراكم‌‏‎
“.مي‌شود‏‎ تلقي‌‏‎
مردم‌‏‎ تمام‌‏‎ آن‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ فرآيندهايي‌‏‎”:‎مي‌گويد‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ تعريف‌‏‎ در‏‎ آربرو ، ‏‎ سارتين‌‏‎
“.مي‌نامند‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ مي‌پيوندند ، ‏‎ هم‌‏‎ به‌‏‎ فراگير‏‎ و‏‎ واحد‏‎ جامعه‌‏‎ يك‌‏‎ در‏‎ جهان‌‏‎
آن‌‏‎ طي‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ شبكه‌هايي‌‏‎ شكل‌گيري‌‏‎”:‎مي‌كند‏‎ تلقي‌‏‎ اين‌چنين‌‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ ريشتر ، ‏‎ امانوئل‌‏‎
وحدت‌‏‎ و‏‎ متقابل‌‏‎ وابستگي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بودند‏‎ منزوي‌‏‎ و‏‎ دورافتاده‌‏‎ خاك‌‏‎ كره‌‏‎ در‏‎ ازاين‌‏‎ پيش‌‏‎ كه‌‏‎ اجتماعاتي‌‏‎
“.گويند‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ مي‌شوند ، ‏‎ ادغام‌‏‎ جهاني‌‏‎
تعريف‌‏‎ گونه‌‏‎ بدين‌‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ ملكيان‌ ، ‏‎ مصطفي‌‏‎ استاد‏‎ ايراني‌ ، ‏‎ انديشمندان‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ اما‏‎ و‏‎
پيدا‏‎ تعميم‌‏‎ چنان‌‏‎ خاصي‌‏‎ زندگي‌‏‎ شيوه‌‏‎ يك‌‏‎ يا‏‎ خاصي‌‏‎ جهان‌نگري‌‏‎ يك‌‏‎ يعني‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎”:‎مي‌كند‏‎
“.دهد‏‎ پوشش‌‏‎ و‏‎ رادربربگيرد‏‎ زمين‌‏‎ روي‌‏‎ مردم‌‏‎ همه‌‏‎ كه‌‏‎ كرده‌‏‎
جهاني‌‏‎ مفهوم‌‏‎ اقتصاد ، ‏‎ برجسته‌‏‎ استاد‏‎ غني‌نژاد‏‎ موسي‌‏‎ دكتر‏‎ ايراني‌ ، ‏‎ انديشمندان‌‏‎ از‏‎ ديگر‏‎ يكي‌‏‎
مدرن‌‏‎ انديشه‌‏‎”:‎مي‌نمايد‏‎ تلقي‌‏‎ چنين‌‏‎ اين‌‏‎ انساني‌ ، ‏‎ جامعه‌‏‎ مشترك‌‏‎ منافع‌‏‎ نظر‏‎ نقطه‌‏‎ از‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎
نقاط‏‎ يك‌‏‎ ماست‌ ، ‏‎ از‏‎ غير‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بيگانه‌‏‎ كه‌‏‎ كسي‌‏‎ هر‏‎ يا‏‎ و‏‎ خود‏‎ دشمنان‌‏‎ با‏‎ مي‌توانيم‌‏‎ ما‏‎ حتي‌‏‎ گفته‌‏‎
و‏‎ است‌‏‎ همين‌‏‎ مفهومش‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎.كنيم‌‏‎ هماهنگ‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ و‏‎ كنيم‌‏‎ پيدا‏‎ مشترك‌‏‎ منافع‌‏‎ يك‌‏‎ و‏‎ مشترك‌‏‎
“.نيست‌‏‎ جمعي‌‏‎ و‏‎ فردي‌‏‎ منافع‌‏‎ هماهنگي‌‏‎ جز‏‎ چيزي‌‏‎
كه‌‏‎ مي‌دهد‏‎ ارائه‌‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ از‏‎ خاصي‌‏‎ تعريف‌‏‎ سليمان‌ ، ‏‎ نبيل‌‏‎ عرب ، ‏‎ انديشمندان‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎
كه‌‏‎ است‌‏‎ نيازي‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎”:مي‌گويد‏‎ او‏‎ ;سياسي‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ سلطه‌‏‎ برجنبه‌هاي‌‏‎ است‌‏‎ ناظر‏‎ بيشتر‏‎
از‏‎ است‌‏‎ فرمولي‌‏‎ و‏‎ برمي‌خيزد‏‎ ونظامي‌‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ سلطه‌‏‎ و‏‎ نفوذ‏‎ پيشرفته‌‏‎ مراحل‌‏‎ تراكم‌‏‎ از‏‎
به‌‏‎ قاره‌ها‏‎ ميان‌‏‎ پيوند‏‎ كه‌‏‎ هنگامي‌‏‎ از‏‎ يعني‌‏‎دارد‏‎ جريان‌‏‎ تاكنون‌‏‎ نوزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ تحولاتي‌‏‎
“.شد‏‎ تبديل‌‏‎ امپرياليستي‌‏‎ روابط‏‎
آن‌‏‎ مخالفان‌‏‎ و‏‎ موافقان‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ نظريه‌‏‎
مك‌‏‎ مارشال‌‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ جهاني‌‏‎ دهكده‌‏‎ نظريه‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ جامعه‌شناسي‌ ، ‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ مفهوم‌‏‎
و‏‎ ارتباطات‌‏‎ اهميت‌‏‎ بر‏‎ لوهان‌‏‎ مك‌‏‎ تئوري‌‏‎.‎است‌‏‎ يافته‌‏‎ نضج‌‏‎ گرديده‌ ، ‏‎ ارائه‌‏‎ در 1960‏‎ لوهان‌‏‎
عميقي‌‏‎ تاثيرات‌‏‎ گذشته‌ ، ‏‎ دهكده‌هاي‌‏‎ در‏‎ جهاني‌ ، ‏‎ دهكده‌‏‎ تصور‏‎است‌‏‎ يافته‌‏‎ تمركز‏‎ گروهي‌‏‎ رسانه‌هاي‌‏‎
نظريه‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ ويژگي‌هاي‌‏‎ مهمترين‌‏‎ از‏‎.است‌‏‎ نهاده‌‏‎ جاي‌‏‎ بر‏‎ انساني‌‏‎ جوامع‌‏‎ متقابل‌‏‎ روابط‏‎ و‏‎ بينش‌‏‎ بر‏‎
پست‌‏‎ اينترنت‌ ، ‏‎ فاكس‌ ، ‏‎”نوين‌‏‎ الكترونيكي‌‏‎ رسانه‌هاي‌‏‎ ظهور‏‎ و‏‎ ارتباطات‌‏‎ برانقلاب‏‎ اتكاء‏‎
مرتبط ، ‏‎ هم‌‏‎ به‌‏‎ مجموعه‌‏‎ يك‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ جهان‌‏‎ آن‌ ، ‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎ كه‌‏‎ برشمرد‏‎ مي‌توان‌‏‎ را‏‎ “..‎و‏‎ الكترونيك‌‏‎
علوم‌‏‎ انديشمندان‌‏‎ و‏‎ پژوهشگران‌‏‎ پيشين‌ ، ‏‎ دهه‌هاي‌‏‎ در‏‎.‎مي‌شود‏‎ شناخته‌‏‎ ‎‏‏،‏‎”جهاني‌‏‎ دهكده‌‏‎” به‌‏‎ موسوم‌‏‎
و‏‎ وقوع‌‏‎ به‌‏‎ گروهي‌‏‎.‎نموده‌اند‏‎ اتخاذ‏‎ متفاوت‌‏‎ موضع‌‏‎ دو‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎
متاثر‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ را‏‎ بين‌الملل‌‏‎ مناسبات‌‏‎ و‏‎ اجتماعي‌‏‎ روابط‏‎ و‏‎ دارند‏‎ باور‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ ظهور‏‎
را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ و‏‎ دارند‏‎ شك‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ وقوع‌‏‎ به‌‏‎ ديگر ، ‏‎ برخي‌‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎ مي‌دانند ، ‏‎
.نمي‌دانند‏‎ بيش‌‏‎ افسانه‌اي‌‏‎
فوكوياما ، ‏‎ فرانسيس‌‏‎ اومايي‌ ، ‏‎ كنيجي‌‏‎ ژاپني‌‏‎ نويسنده‌‏‎ همچون‌‏‎ كساني‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ تئوري‌‏‎ طرفداران‌‏‎
داده‌‏‎ روي‌‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ بزرگي‌‏‎ تحول‌‏‎ گذشته‌ ، ‏‎ چهاردهه‌‏‎ يا‏‎ سه‌‏‎ طول‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ معتقدند‏‎ هانتينگتون‌‏‎ ساموئل‌‏‎
اقتصادي‌‏‎ نظام‌هاي‌‏‎ ماهيت‌‏‎ و‏‎ دولت‌ها‏‎ ساختار‏‎ و‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ تحت‌الشعاع‌‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ و‏‎
به‌‏‎ شهرها ، ‏‎ -‎دولت‌‏‎ آينده‌‏‎ در‏‎ باور ، ‏‎ اين‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ دگرگوني‌‏‎ دچار‏‎ جوامع‌‏‎ نيزنمادهاي‌‏‎ و‏‎
شد‏‎ خواهند‏‎ جهاني‌‏‎ اقتصاد‏‎ وارد‏‎ مستقيما‏‎ زيرا‏‎;يافت‌‏‎ خواهند‏‎ بيشتري‌‏‎ اهميت‌‏‎ ملت‌ها‏‎ -دولت‌‏‎ جاي‌‏‎
.بود‏‎ خواهد‏‎ الكترونيكي‌‏‎ اقتصاد‏‎ در‏‎ شهرها‏‎ -دولت‌‏‎ مشاركت‌‏‎ مي‌دهد ، ‏‎ شكل‌‏‎ را‏‎ آنها‏‎ هويت‌‏‎ آنچه‌‏‎ و‏‎
در‏‎ نوين‌‏‎ حادثه‌اي‌‏‎ گذشته‌ ، ‏‎ دهه‌هاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ معتقدند‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ نظريه‌‏‎ مخالفان‌‏‎ و‏‎ شكاكان‌‏‎ اما‏‎
تازه‌اي‌‏‎ پديده‌‏‎ اساسا‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ نگرفته‌‏‎ صورت‌‏‎ خاصي‌‏‎ تحول‌‏‎ و‏‎ نيافتاده‌‏‎ اتفاق‌‏‎ جهان‌‏‎
از‏‎ دربخش‌هايي‌‏‎ را‏‎ مفهوم‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ مصاديقي‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ نيز ، ‏‎ نوزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ اواخر‏‎ در‏‎ حتي‌‏‎.نيست‌‏‎
از‏‎.‎دارند‏‎ قرار‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ مخالفان‌‏‎ زمره‌‏‎ در‏‎ سنتي‌‏‎ چپ‌هاي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ذكر‏‎ شايان‌‏‎.بازشناخت‌‏‎ جهان‌‏‎
“و‏‎ مدرن‌‏‎ پست‌‏‎ انديشمند‏‎ “بورديار‏‎” به‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ نظريه‌‏‎ مخالفان‌‏‎ مشهورترين‌‏‎ ميان‌‏‎
.نمود‏‎ اشاره‌‏‎ (‎ماركسيستي‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ با‏‎)”سعيد‏‎ ادوارد‏‎
سخنراني‌هاي‌‏‎ زمينه‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ وي‌‏‎است‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ تئوري‌‏‎ موافقان‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ گيدنز ، ‏‎ آنتوني‌‏‎
او‏‎.‎است‌‏‎ داده‌‏‎ قرار‏‎ تحليل‌‏‎ و‏‎ تامل‌‏‎ مورد‏‎ را‏‎ بحث‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ گوناگوني‌‏‎ وجود‏‎ و‏‎ نمود‏‎ ايراد‏‎ متعددي‌‏‎
جهاني‌‏‎ موافقان‌‏‎ -‎دوم‌‏‎ نظريه‌‏‎ من‌ ، ‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎”:مي‌گويد‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ خود‏‎ خطابه‌‏‎ نخستين‌‏‎ در‏‎
ادامه‌‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ و‏‎ نشده‌‏‎ عوض‌‏‎ چيزي‌‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎ كه‌‏‎ نظريه‌اي‌‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ نزديك‌تر‏‎ واقعيت‌‏‎ به‌‏‎ -‎شدن‌‏‎
معروف‌ ، ‏‎ اقتصاددان‌‏‎ قول‌‏‎ به‌‏‎.است‌‏‎ داده‌‏‎ رخ‌‏‎ اساسي‌‏‎ تحولات‌‏‎ جهاني‌‏‎ اقتصاد‏‎ در‏‎ زيرا‏‎است‌‏‎ ديروز‏‎
…است‌‏‎ وابسته‌‏‎ فيمابين‌‏‎ اطلاعات‌‏‎ به‌‏‎ زيرا‏‎.‎است‌‏‎ آمده‌‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ بي‌وزن‌‏‎ اقتصاد‏‎ كواه‌ ، ‏‎ داني‌‏‎
است‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ نظريه‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎ ضعف‌‏‎ نقطه‌‏‎ اما‏‎ مي‌دانم‌ ، ‏‎ نزديك‌تر‏‎ واقعيت‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ دوم‌‏‎ نظريه‌‏‎ اگرچه‌‏‎
بعدي‌‏‎ يك‌‏‎ تحول‌‏‎ معني‌‏‎ به‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ اما‏‎.مي‌كنند‏‎ فرض‌‏‎ اقتصادي‌‏‎ عمدتا‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ كه‌‏‎
ديگر‏‎ عبارت‌‏‎ به‌‏‎.‎است‌‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ زمينه‌هاي‌‏‎ در‏‎ جهاني‌‏‎ تحولات‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎.‎نيست‌‏‎
بازسازي‌‏‎ باديگران‌‏‎ را‏‎ ما‏‎ روابط‏‎ و‏‎ احساسات‌‏‎ و‏‎ هويت‌‏‎ و‏‎ شخصيت‌‏‎ و‏‎ زندگي‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ فرآيندهاي‌‏‎
.است‌‏‎ آورده‌‏‎ بار‏‎ به‌‏‎ بسياري‌‏‎ منفي‌‏‎ پيامدهاي‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ كه‌‏‎ كنيم‌‏‎ فراموش‌‏‎ نبايد‏‎ اما‏‎.مي‌كنند‏‎
را‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ درآوريم‌‏‎ خود‏‎ كنترل‌‏‎ تحت‌‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ فرآيندهاي‌‏‎ بايد‏‎ نابرابريها‏‎ با‏‎ مقابله‌‏‎ براي‌‏‎
تاثيرگذار‏‎ جهان‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ مي‌توانيم‌‏‎ كه‌‏‎ كنيم‌‏‎ باور‏‎ بايد‏‎ ما‏‎دهيم‌‏‎ سوق‌‏‎ انساني‌‏‎ نيازهاي‌‏‎ جهت‌‏‎ در‏‎
حركت‌‏‎ به‌‏‎ خود‏‎ خواست‌‏‎ با‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ نمي‌توانيم‌‏‎ اما‏‎ دهيم‌ ، ‏‎ راشكل‌‏‎ جهان‌‏‎ اين‌‏‎ مي‌توانيم‌‏‎.‎باشيم‌‏‎
“.درآوريم‌‏‎
ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هويت‌‏‎ و‏‎ ويژگي‌ها‏‎ با‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ ارتباط‏‎
جهان‌ ، ‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ ارزش‌هاي‌‏‎ و‏‎ هويت‌‏‎ و‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ ميان‌‏‎ ارتباط‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎
رشد‏‎ و‏‎ ظهور‏‎ با‏‎ است‌‏‎ همراه‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ به‌‏‎ بخشيدن‌‏‎ توسعه‌‏‎ آنكه‌‏‎ يكي‌‏‎:دارد‏‎ وجود‏‎ دوديدگاه‌‏‎
نوع‌‏‎ يك‌‏‎ شاهد‏‎ ما‏‎”:‎مي‌گويد‏‎ سعيد‏‎ ادوارد‏‎ باره‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.‎جهان‌‏‎ در‏‎ فرهنگي‌‏‎ امپرياليسم‌‏‎
كشورهاي‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ جمعي‌ ، ‏‎ رسانه‌هاي‌‏‎ گسترش‌‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎ است‌‏‎ درصدد‏‎ كه‌‏‎ هستيم‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ امپرياليسم‌‏‎
“.دهد‏‎ قرار‏‎ سلطه‌‏‎ تحت‌‏‎ را‏‎ ضعيف‌‏‎ و‏‎ عقبمانده‌‏‎
همساني‌‏‎ و‏‎ همگوني‌‏‎ با‏‎ است‌‏‎ همراه‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ روندجهاني‌‏‎ كه‌‏‎ معتقدند‏‎ برخي‌‏‎ ديدگاه‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ تبيين‌‏‎ در‏‎
ويژگي‌هاي‌‏‎ آن‌ ، ‏‎ طي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ جهان‌‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ مجموعه‌هاي‌‏‎ از‏‎ سنت‌زدايي‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎
.مي‌شود‏‎ ابداع‌‏‎ نو‏‎ از‏‎ يا‏‎ و‏‎ مي‌گردد‏‎ محو‏‎ فرهنگي‌‏‎ جهانگير‏‎ نوين‌‏‎ نظم‌‏‎ در‏‎ يا‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎
گسست‌‏‎ و‏‎ هويت‌‏‎ بحران‌‏‎”پديده‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ نظريه‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ طرفداران‌‏‎ نظرات‌‏‎ نقطه‌‏‎ از‏‎ ديگر‏‎ يكي‌‏‎ نيز‏‎
خواهد‏‎ تشديد‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پيشرفته‌‏‎ مراحل‌‏‎ ظهور‏‎ با‏‎ است‌ ، ‏‎ مدرنيته‌‏‎ نتايج‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ كه‌‏‎ “فرهنگ‌ها‏‎
ديگر‏‎ و‏‎ داد‏‎ خواهند‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ بيشتر‏‎ چه‌‏‎ هر‏‎ را‏‎ خود‏‎ وحدت‌‏‎ و‏‎ انسجام‌‏‎ فرهنگ‌ها‏‎ رو ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎شد‏‎
گسست‌‏‎” كتاب‏‎ در‏‎ فيدرستون‌‏‎ مايك‌‏‎.‎بخشند‏‎ نظم‌‏‎ و‏‎ كنند‏‎ راهبري‌‏‎ را‏‎ انسان‌‏‎ زندگي‌‏‎ بود‏‎ نخواهند‏‎ قادر‏‎
.است‌‏‎ پرداخته‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ اين‌‏‎ تحليل‌‏‎ به‌‏‎ “فرهنگ‌ها‏‎
“جهان‌‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هويت‌‏‎ با‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ ارتباط‏‎”موضوع‌‏‎ كه‌‏‎ ديدگاهي‌‏‎ دومين‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎
.نمي‌انجامد‏‎ فرهنگي‌‏‎ يكساني‌‏‎ و‏‎ همگوني‌‏‎ به‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ فرآيند‏‎ مي‌دهد ، ‏‎ قرار‏‎ بررسي‌‏‎ مورد‏‎
فشارهاي‌‏‎ عليرغم‌‏‎ جوامع‌ ، ‏‎”:مي‌گويد‏‎ وي‌‏‎.است‌‏‎ نظريه‌‏‎ اين‌‏‎ مدافعان‌‏‎ از‏‎ فوكوياما ، ‏‎ فرانسيس‌‏‎
اقتصادي‌‏‎ سامان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ ارزش‌هاي‌‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌كنند‏‎ حفظ‏‎ را‏‎ خود‏‎ فردي‌‏‎ خصوصيات‌‏‎ اقتصادي‌ ، ‏‎
جهاني‌‏‎ فرآيند‏‎ از‏‎ جوامع‌‏‎ تاثير‏‎ عدم‌‏‎ معني‌‏‎ به‌‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌دهد‏‎ شكل‌‏‎ ازجهات‌‏‎ بسياري‌‏‎ در‏‎ را‏‎ كشور‏‎ يك‌‏‎
همگرايي‌‏‎ سياسي‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ ايدئولوژيهاي‌‏‎ ميان‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ فرآيندجهاني‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ درست‌‏‎.‎نيست‌‏‎ شدن‌‏‎
به‌‏‎ همگرايي‌‏‎ كه‌‏‎ موجوداست‌‏‎ كشورها‏‎ فرهنگ‌‏‎ در‏‎ عميق‌تري‌‏‎ عناصر‏‎ حال‌‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ اما‏‎ كرده‌ ، ‏‎ ايجاد‏‎
“.نمي‌آيد‏‎ بوجود‏‎ آنها‏‎ در‏‎ راحتي‌‏‎
منتج‌‏‎ لزوما‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ گسترش‌الگوهاي‌‏‎ حال‌ ، ‏‎ هر‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌دهد‏‎ نشان‌‏‎ فوق‌‏‎ ديدگاههاي‌‏‎ بررسي‌‏‎
توسعه‌‏‎ شدن‌ ، ‏‎ جهاني‌‏‎ پروسه‌‏‎.‎گرديد‏‎ نخواهد‏‎ جهان‌‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ امحاي‌‏‎ استحاله‌و‏‎ به‌‏‎
تضعيف‌كننده‌‏‎ تنها‏‎ نه‌‏‎ توسعه‌اي‌‏‎ چنين‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ اقتصادي‌‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎
كه‌‏‎ آنچه‌‏‎.‎مي‌باشد‏‎ فرهنگي‌‏‎ هويت‌‏‎ مقوم‌حفظ‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ بلكه‌‏‎ نمي‌شود ، ‏‎ تلقي‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هويت‌‏‎
مي‌اندازد ، ‏‎ مخاطره‌‏‎ به‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ فرآيند‏‎ طي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ انساني‌‏‎ جوامع‌‏‎ تكامل‌يابنده‌‏‎ هويتهاي‌‏‎
است‌‏‎ برخوردي‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌باشد‏‎”فرهنگي‌‏‎ مسخ‌‏‎” به‌‏‎ فرهنگي‌ ، موسوم‌‏‎ تاثيرپذيري‌‏‎ سويه‌‏‎ واكنشهاي‌يك‌‏‎
جهاني‌‏‎ عرصه‌‏‎ بيان‌ ، ‏‎ ديگر‏‎ به‌‏‎.فرهنگي‌‏‎ نپذيرفتن‌تعهد‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ است‌‏‎ ورويكردي‌‏‎ انفعال‌‏‎ سر‏‎ از‏‎
تكامل‌‏‎ هويتهاي‌‏‎ واحراز‏‎ فرهنگي‌‏‎ تعامل‌‏‎ و‏‎ تبادل‌‏‎ به‌‏‎ نيل‌‏‎ براي‌‏‎ جهان‌ ، ‏‎ وسعت‌‏‎ به‌‏‎ است‌‏‎ فضايي‌‏‎ شدن‌‏‎
.انساني‌‏‎ يابنده‌‏‎
به‌‏‎ مخالف‌ ، ‏‎ يا‏‎ موافق‌‏‎ خواه‌‏‎ دهيم‌ ، ‏‎ ارزيابي‌قرار‏‎ هرديدگاهي‌مورد‏‎ از‏‎ را‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ اما‏‎
سر‏‎ از‏‎ و‏‎ فعالانه‌‏‎ است‌آگاهانه‌ ، ‏‎ برخوردي‌‏‎ پديده‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ با‏‎ شيوه‌مواجهه‌‏‎ بهترين‌‏‎ حال‌ ، ‏‎ هر‏‎
جهت‌‏‎ در‏‎ همواره‌‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ گونه‌اي‌‏‎ به‌‏‎ ;آن‌‏‎ كردن‌‏‎ كنترل‌‏‎ و‏‎ دادن‌‏‎ جهت‌‏‎ قصد‏‎ به‌‏‎ و‏‎ تعامل‌‏‎
با‏‎ است‌‏‎ شايسته‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ كه‌ ، ‏‎ آن‌‏‎ سخن‌‏‎ فرجام‌‏‎.‎شود‏‎ داده‌‏‎ سوق‌‏‎ انساني‌‏‎ يابنده‌‏‎ تكامل‌‏‎ نيازهاي‌‏‎
يابنده‌‏‎ تكامل‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هويتهاي‌‏‎ احراز‏‎ متضمن‌‏‎ آنچنانكه‌‏‎;پذيرد‏‎ تحقق‌‏‎ انساني‌‏‎ سيماي‌‏‎ و‏‎ صبغه‌‏‎
.باشد‏‎ ديني‌‏‎ و‏‎ تمدني‌ ، انساني‌‏‎ ملي‌ ، ‏‎ فردي‌ ، قومي‌ ، ‏‎
معنويت‌‏‎ و‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎
معنويت‌‏‎ -‎ ‎‏‏1‏‎
ماوراء‏‎ درحيطه‌‏‎ و‏‎ بازگردد‏‎ امور‏‎ “حقيقت‌‏‎” و‏‎ “باطن‌‏‎”‎‏‏،‏‎”معني‌‏‎” به‌‏‎ كه‌‏‎ تصوري‌‏‎ هر‏‎ كلي‌ ، ‏‎ طور‏‎ به‌‏‎
عالم‌‏‎” و‏‎”ماديت‌‏‎” نقطه‌مقابل‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌باشد‏‎ “معني‌‏‎ عالم‌‏‎” يا‏‎ “معنويت‌‏‎” مصداق‌‏‎ گيرد ، ‏‎ قرار‏‎ طبيعت‌‏‎
عرصه‌‏‎ مركزي‌و‏‎ هسته‌‏‎ و‏‎ اصلي‌‏‎ گوهر‏‎ از‏‎ است‌‏‎ عبارت‌‏‎ معنويت‌‏‎ عرفا ، ‏‎ اصطلاح‌‏‎ در‏‎ اما‏‎.‎است‌‏‎ “محسوسات‌‏‎
.الهي‌‏‎ اديان‌‏‎ همه‌‏‎ لباللباب‏‎ و‏‎ مشترك‌‏‎
اديان‌‏‎ معنويت‌‏‎ -‎‎‏‏2‏‎
راچنين‌‏‎ اديان‌‏‎ در‏‎ معنويت‌‏‎ به‌‏‎ نيل‌‏‎ راههاي‌‏‎ دين‌پژوه‌ايراني‌ ، ‏‎ ملكيان‌ ، ‏‎ مصطفي‌‏‎ استاد‏‎
:برمي‌شمارد‏‎
عقل‌‏‎ استدلالي‌و‏‎ عقل‌‏‎ از‏‎ مركب‏‎ عقلانيتي‌‏‎ به‌‏‎ نهادن‌‏‎ روي‌‏‎ و‏‎ اديان‌‏‎ در‏‎ تعبدگرايي‌‏‎ از‏‎ اجتناب‏‎ (‎‏‏1‏‎
كه‌‏‎ آن‌‏‎ به‌جاي‌‏‎ عرفا‏‎ آنچنانكه‌‏‎;قلب‏‎ به‌‏‎ شدن‌‏‎ نزديك‌‏‎ و‏‎ قول‌‏‎ شدن‌‏‎ دور‏‎ ديگر ، ‏‎ عبارت‌‏‎ به‌‏‎.‎شهودي‌‏‎
.”ربي‌‏‎ عن‌‏‎ حدثني‌قلبي‌‏‎”:‎گويند‏‎ ‎‏‏،‏‎”فلان‌‏‎ عن‌‏‎ فلان‌‏‎ حدثني‌‏‎”:بگويند‏‎
.دارند‏‎ اصرار‏‎ آن‌‏‎ وقوع‌‏‎ بر‏‎ اديان‌‏‎ پيروان‌‏‎ كه‌‏‎ تاريخي‌‏‎ حوادث‌‏‎ از‏‎ دسته‌‏‎ آن‌‏‎ بر‏‎ اتكا‏‎ كاهش‌‏‎ (‎‎‏‏2‏‎
.انسانها‏‎ واحساسات‌‏‎ رواني‌‏‎ شناسي‌‏‎ سنخ‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ (‎‏‏3‏‎
آن‌‏‎ يعني‌‏‎.‎گيرد‏‎ قرار‏‎ توجه‌‏‎ مورد‏‎(‎آخرت‌‏‎)‎ دين‌‏‎ جهاني‌‏‎ آن‌‏‎ آثار‏‎ همانند‏‎ دين‌‏‎ جهاني‌‏‎ اين‌‏‎ آثار‏‎(‎‏‏4‏‎
.اخروي‌را‏‎ امور‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ برگيرد‏‎ در‏‎ را‏‎ دنيوي‌‏‎ امور‏‎ هم‌‏‎ معنويت‌‏‎ كه‌‏‎
در‏‎ رمزي‌‏‎ و‏‎ كنايي‌‏‎ تشبيهي‌ ، ‏‎ تمثيلي‌ ، ‏‎ مجازي‌ ، ‏‎ معاني‌‏‎ وراي‌‏‎ در‏‎ يعني‌‏‎ ;دين‌‏‎ اسطوره‌زدايي‌از‏‎ (‎‎‏‏5‏‎
پوسته‌‏‎ از‏‎ و‏‎ بجوييم‌‏‎ را‏‎ اصلي‌‏‎ پيام‌‏‎ و‏‎ كنيم‌‏‎ جست‌وجو‏‎ را‏‎ آنها‏‎ حقيقي‌‏‎ ديني‌ ، معاني‌‏‎ مفاهيمي‌‏‎
.رويم‌‏‎ فراتر‏‎ اسطوره‌ها‏‎ ظاهر‏‎
.پيكره‌اديان‌‏‎ از‏‎ اديان‌‏‎ ظهور‏‎ زمان‌‏‎ مردم‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ و‏‎ زبان‌‏‎ و‏‎ ذهن‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ آثار‏‎ زدودن‌‏‎ (‎‏‏6‏‎
.اديان‌‏‎ جغرافيايي‌‏‎ آثار‏‎ زدودن‌‏‎ (‎‎‏‏7‏‎
از‏‎ آموختن‌‏‎ درس‌‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ اطراف‌شخصيتهاي‌‏‎ در‏‎ تقدس‌‏‎ هاله‌‏‎ شخصيت‌و‏‎ ايجادكيش‌‏‎ از‏‎ اجتناب‏‎ (‎‏‏8‏‎
.(الهدي‌‏‎ اعلام‌‏‎) ديني‌‏‎ شخصيتهاي‌‏‎ والاي‌‏‎ وآرمانهاي‌‏‎ واهداف‌‏‎ رفتار‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎
معنويت‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ – ‎‏‏3‏‎
معاصر ، ‏‎ درجهان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ است‌‏‎ مسلم‌‏‎ آنچه‌‏‎ شد ، ‏‎ اشاره‌‏‎ نيز‏‎ -‎شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ بحث‌‏‎ در‏‎ -پيشتر‏‎ همچنانكه‌‏‎
در‏‎ سويي‌ ، ‏‎ از‏‎است‌‏‎ جريان‌‏‎ در‏‎ جهان‌‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ مجموعه‌‏‎ بستر‏‎ در‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پروسه‌‏‎
از‏‎ هماره‌‏‎ چشمگيري‌‏‎ شيوه‌‏‎ به‌‏‎ انساني‌‏‎ جوامع‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ بشر ، مجموعه‌‏‎ تاريخ‌‏‎ درازدامن‌‏‎ روند‏‎
لذا ، ‏‎تمدن‌ساز‏‎ وهم‌‏‎ است‌‏‎ اصلاحگربوده‌‏‎ هم‌‏‎ دين‌‏‎ واقع‌ ، ‏‎ در‏‎.است‌‏‎ بوده‌‏‎ متاثر‏‎ دين‌‏‎ و‏‎ معنويت‌‏‎
انسان‌‏‎ نيكبختي‌‏‎ و‏‎ سعادت‌‏‎ ضامن‌‏‎ و‏‎ اخلاق‌‏‎ مروج‌‏‎ و‏‎ هدايت‌‏‎ و‏‎ معنويت‌‏‎ منادي‌‏‎ پيوسته‌‏‎ الهي‌‏‎ اديان‌‏‎
اقتصادي‌‏‎ و‏‎ سياسي‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ همگرايي‌ ، ‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پروسه‌‏‎ در‏‎ اساس‌ ، ‏‎ براين‌‏‎بوده‌اند‏‎
مسئوليت‌‏‎ و‏‎ مي‌توان‌تعهد‏‎-‎اديان‌‏‎ مشترك‌‏‎ ساخت‌‏‎ بويژه‌از‏‎ و‏‎ -دين‌‏‎ از‏‎ جهان‌ ، ‏‎ ملل‌‏‎ و‏‎ اقوام‌‏‎
پروسه‌‏‎ نسبت‌از‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ گوناگون‌‏‎ ابعاد‏‎ آيا‏‎ اما‏‎.‎داشت‌‏‎ انتظار‏‎ راهبرنده‌اي‌را‏‎ و‏‎ جدي‌‏‎
پروسه‌‏‎ بر‏‎ نسبت‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ يك‌‏‎ مختلف‌‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ اينكه‌آيا‏‎ يا‏‎ و‏‎ مي‌شوند؟‏‎ متاثر‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎
به‌‏‎ پاسخ‌‏‎ در‏‎ معاصر ، ‏‎ ديني‌‏‎ فيلسوف‌‏‎ و‏‎ شناس‌‏‎ دين‌‏‎ اسمارت‌ ، ‏‎ نينيان‌‏‎ مي‌گذارند؟‏‎ تاثير‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎
:است‌‏‎ تصور‏‎ قابل‌‏‎ (فرهنگي‌‏‎) بعد‏‎ هفت‌‏‎ ديني‌‏‎ هر‏‎ در‏‎:گويد‏‎ فوق‌ ، ‏‎ پرسش‌‏‎
… و‏‎ روزه‌‏‎ نماز ، ‏‎:مانند‏‎ ديني‌ ، ‏‎ شعائر‏‎ و‏‎ عبادي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‎‏‏1‏‎
.آن‌‏‎ در‏‎ انسان‌‏‎ جايگاه‌‏‎ تعيين‌‏‎ و‏‎ هستي‌‏‎ جهان‌‏‎ توصيف‌‏‎:بر‏‎ مشتمل‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ فلسفي‌‏‎ و‏‎ عقيدتي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‎‏‏2‏‎
.ندارند‏‎ مشخصي‌‏‎ ومكان‌‏‎ زمان‌‏‎ كه‌‏‎ حوادثي‌‏‎ و‏‎ وقايع‌‏‎:بر‏‎ مشتمل‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ اسطوره‌اي‌‏‎ و‏‎ نقلي‌‏‎ بعد‏‎(‎‎‏‏3‏‎
.حقوقي‌‏‎ ودستورات‌‏‎ (‎فردي‌‏‎ حقوق‌‏‎)‎ اخلاقي‌‏‎ دستورات‌‏‎:بر‏‎ مشتمل‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ حقوقي‌‏‎ و‏‎ اخلاقي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‎‏‏4‏‎
.ديني‌‏‎ جذبه‌هاي‌‏‎ حال‌‏‎ و‏‎ شور‏‎ و‏‎ ذوقي‌‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ تجارب‏‎:بر‏‎ مشتمل‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ عاطفي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‎‏‏5‏‎
.خيريه‌‏‎ موسسات‌‏‎ و‏‎ مسجد‏‎ كليسا ، ‏‎:‎مانند‏‎ دين‌ ، ‏‎ تمدني‌‏‎ /نهادي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‏‏6‏‎
دست‌آفرينه‌هاي‌‏‎ هنري‌وديگر‏‎ آثار‏‎ تاسيسات‌و‏‎ بر‏‎ مشتمل‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ تمدني‌‏‎ -‎اجتماعي‌‏‎ -‎مادي‌‏‎ بعد‏‎ (‎‎‏‏7‏‎
.اديان‌‏‎ پيروان‌‏‎
ملكيان‌‏‎ مصطفي‌‏‎ شدن‌ ، استاد‏‎ جهاني‌‏‎ پروسه‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ مختلف‌‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ ميان‌‏‎ ارتباط‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ اما‏‎
اين‌‏‎ در‏‎.ندارد‏‎ ارتباط‏‎ شدن‌‏‎ پروسه‌جهاني‌‏‎ با‏‎ نسبت‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ دين‌‏‎ هفتگانه‌‏‎ ابعاد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ معتقد‏‎
بعد‏‎ نيز‏‎.‎گردد‏‎ تقويت‌‏‎ دين‌ ، ‏‎ ابعاد‏‎ ديگر‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ دين‌‏‎ عاطفي‌‏‎ -‎تجربي‌‏‎ بعد‏‎ پروسه‌ ، ‏

نقلي‌‏‎ بعد‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ نهادي‌‏‎ و‏‎ اجتماعي‌‏‎ ابعاد‏‎ ;شود‏‎ تقويت‌‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ دين‌‏‎ عقيدتي‌‏‎ -‎فلسفي‌‏‎
.گردند‏‎ تضعيف‌‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پروسه‌‏‎ در‏‎ دين‌‏‎ عبادي‌‏‎ بعد‏‎ ونيز‏‎ اسطوره‌اي‌‏‎
سهروردي‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ از‏‎ معنويت‌‏‎ بودن‌‏‎ جهاني‌‏‎ مباني‌‏‎ و‏‎ اصول‌‏‎
است‌‏‎ جهاني‌‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ “اشراق‌‏‎ جهان‌‏‎” همان‌‏‎ سهروردي‌ ، معنويت‌‏‎ انديشه‌‏‎ ساختار‏‎ و‏‎ سامانه‌‏‎ در‏‎
“الانوار‏‎ نور‏‎” به‌‏‎ نوري‌‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ آنها‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ و‏‎ افلاك‌‏‎ و‏‎ مجرده‌‏‎ انوار‏‎ متشكل‌از‏‎
بالاتر‏‎ و‏‎ برعقل‌استدلالي‌‏‎ مبتني‌‏‎ كسبمعرفت‌‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎ معنويت‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ درك‌‏‎ به‌‏‎ نيل‌‏‎.‎است‌‏‎ متصل‌‏‎
.مي‌يابد‏‎ اشراقي‌ ، تحقق‌‏‎ و‏‎ ذوقي‌‏‎ حكمت‌‏‎ استفاضه‌از‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎ آن‌ ، ‏‎ از‏‎
شمول‌‏‎ وجهان‌‏‎ پويا‏‎ جهانگير ، ‏‎ سيري‌‏‎ هماره‌‏‎ براشراق‌ ، ‏‎ معنويت‌مبتني‌‏‎ تكوين‌‏‎ سهروردي‌ ، ‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎
هرگز‏‎ و‏‎ داشته‌اند‏‎ حضور‏‎ اشراق‌همواره‌‏‎ پيروان‌حكمت‌‏‎ و‏‎ راهبران‌‏‎ اشراقيان‌يا‏‎ و‏‎ است‌‏‎ داشته‌‏‎
:زمينه‌فرمايد‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ خود‏‎ اشراق‌ ، ‏‎ شيخ‌‏‎بود‏‎ نخواهد‏‎ و‏‎ است‌‏‎ نبوده‌‏‎ آنان‌خالي‌‏‎ وجود‏‎ از‏‎ جهان‌‏‎
و‏‎ حجت‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ قائم‌‏‎ و‏‎ نمودار‏‎ كه‌‏‎ توانايي‌‏‎ و‏‎ حكمت‌‏‎ و‏‎ دانش‌‏‎ از‏‎ هيچ‌گاه‌‏‎ وجود‏‎ عالم‌‏‎”
برروي‌‏‎ بود‏‎ بزرگ‌‏‎ خداي‌‏‎ جانشين‌‏‎ و‏‎ خليفه‌‏‎ همان‌‏‎ وي‌‏‎ و‏‎ نباشد‏‎ تهي‌‏‎ باشد‏‎ او‏‎ نزد‏‎ به‌‏‎ بينات‌خداي‌‏‎
و‏‎.‎.‎.بود‏‎ خواهد‏‎ اينچنين‌‏‎ است‌نيز‏‎ استوار‏‎ و‏‎ پايدار‏‎ آسمان‌‏‎ و‏‎ زمين‌‏‎ كه‌‏‎ روزي‌‏‎ تا‏‎ و‏‎ زمين‌‏‎
اختلاف‌در‏‎ جهت‌‏‎ از‏‎ و‏‎ مي‌باشد‏‎ عبارات‌‏‎ و‏‎ الفاظ‏‎ در‏‎ تنها‏‎ پسين‌‏‎ و‏‎ پيشين‌‏‎ حكماي‌‏‎ بين‌‏‎ در‏‎ اختلاف‌‏‎
رمز‏‎ به‌‏‎ و‏‎ كنند‏‎ تعريض‌‏‎ بعضي‌‏‎ و‏‎ گويند‏‎ روشن‌‏‎ و‏‎ كنند‏‎ تصريح‌‏‎ بعضي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آنها‏‎ روش‌‏‎ و‏‎ عادات‌‏‎
راه‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ و‏‎.‎.‎نبود‏‎ خالي‌‏‎ باشد‏‎ تاله‌‏‎ در‏‎ متوغل‌‏‎ حكيمي‌كه‌‏‎ از‏‎ هيچ‌گاه‌‏‎ وجود‏‎ وجهان‌‏‎.‎.‎.‎گويند‏‎
ظاهره‌‏‎ نعمتهاي‌‏‎ خداوند‏‎ ‎‏‏،‏‎”افلاطون‌‏‎” آن‌‏‎ ورئيس‌‏‎ حكمت‌‏‎ و‏‎ دانش‌‏‎ پيشواي‌‏‎ ذوق‌‏‎ و‏‎ يافت‌‏‎ طريقه‌‏‎ راه‌و‏‎
از‏‎ ;بودند‏‎ وي‌‏‎ پيشتراز‏‎ روزگاران‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ كساني‌است‌‏‎ روش‌‏‎ راه‌و‏‎ طور‏‎ همين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ وباطنه‌‏‎
انباذ‏‎:‎بمانند‏‎ دانش‌ ، ‏‎ ستونهاي‌‏‎ و‏‎ حكما‏‎ بزرگان‌‏‎ از‏‎ وي‌‏‎ زمان‌‏‎ تا‏‎ “هرمس‌‏‎” يعني‌‏‎ حكماء‏‎ پدر‏‎ زمان‌‏‎
كه‌‏‎ ظلمت‌‏‎ و‏‎ نور‏‎ باب‏‎ در‏‎ اشراق‌‏‎ ضوابط‏‎ و‏‎ قواعد‏‎ بنابراين‌‏‎ و‏‎..‎ دو‏‎ آن‌‏‎ جز‏‎ و‏‎ فيثاغورث‌‏‎ و‏‎ قلس‌‏‎
بوذرجمهرو‏‎ و‏‎ جاماسف‌وفرشوشتر‏‎:‎است‌بمانند‏‎ پارس‌‏‎ سرزمين‌‏‎ دانايان‌‏‎ و‏‎ حكما‏‎ روش‌‏‎ و‏‎ راه‌‏‎
جهاني‌‏‎ سهروردي‌ ، ‏‎ انديشه‌‏‎ براساس‌‏‎ “.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ نهاده‌‏‎ رمز‏‎ به‌‏‎ بودند‏‎ اينان‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ كه‌‏‎ كساني‌‏‎
معنويت‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ وصول‌‏‎ و‏‎ نيست‌‏‎”معنويت‌‏‎ بودن‌‏‎ جهاني‌‏‎” به‌‏‎ باور‏‎ جز‏‎ چيزي‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ شدن‌معنويت‌‏‎
و‏‎ خير‏‎.‎است‌‏‎ آدمي‌‏‎ يابنده‌‏‎ تكامل‌‏‎ متضمن‌هويت‌‏‎ حكمت‌‏‎ واين‌‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎
از‏‎ تمتع‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ ومعرفت‌‏‎ دانش‌‏‎ جويندگان‌‏‎ سهروردي‌همه‌‏‎.‎است‌‏‎”جهاني‌‏‎ اخلاق‌‏‎” تحقق‌‏‎ نيز‏‎ او‏‎ سعادت‌‏‎
مكاشفه‌‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎ سير‏‎ رياضت‌ ، ‏‎ اجتماع‌ ، ‏‎ نيازمند‏‎ همواره‌‏‎ را‏‎ وآدمي‌‏‎ مي‌نمايد‏‎ دعوت‌‏‎ اشراقي‌‏‎ حكمت‌‏‎
الهي‌ ، ‏‎ نور‏‎ از‏‎ بود‏‎ سهمي‌‏‎ را‏‎ جوينده‌‏‎ هر‏‎ والبته‌‏‎”:فرمايد‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ خود‏‎ وي‌‏‎.‎مي‌داند‏‎ دروني‌‏‎
و‏‎ دسته‌‏‎ بر‏‎ دانش‌‏‎ زيرا‏‎;كامل‌‏‎ يا‏‎ ناقص‌‏‎ بود‏‎ ذوقي‌‏‎ را‏‎ كوشش‌كننده‌‏‎ هر‏‎ و‏‎ زياد‏‎ يا‏‎ باشد‏‎ كم‌‏‎
نور‏‎ در‏‎ رياضت‌‏‎ و‏‎ اجتهاد‏‎ بساط‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ قرني‌‏‎ قرنها ، ‏‎ بدترين‌‏‎ و‏‎.‎.‎.نباشد‏‎ وقف‌‏‎ خاصي‌‏‎ گروه‌‏‎
مسدود‏‎ مشاهدات‌‏‎ وراههاي‌‏‎ مكاشفات‌بسته‌‏‎ درهاي‌‏‎ و‏‎ گردد‏‎ انديشه‌هامنقطع‌‏‎ وسير‏‎ شود‏‎ ديده‌‏‎
به‌‏‎ كه‌‏‎ الهي‌‏‎ انوار‏‎ از‏‎ است‌‏‎ بارقه‌اي‌‏‎ عشق‌‏‎ عرفا ، ‏‎ ديگر‏‎ سهروردي‌و‏‎ انديشه‌‏‎ در‏‎ “.گردد‏‎
حاصل‌‏‎ باطني‌‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ و‏‎ ذوق‌‏‎ با‏‎ جز‏‎ عشق‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ مي‌بخشد‏‎ خاصي‌‏‎ معني‌‏‎ و‏‎ مفهوم‌‏‎ انسان‌‏‎ زندگاني‌‏‎
ازانوار‏‎ برگرفته‌‏‎ معنوي‌و‏‎ است‌‏‎ مجموعه‌اي‌‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ و‏‎ عشق‌‏‎ ايمان‌ ، ‏‎ مجموعه‌‏‎ لذا ، ‏‎.‎نخواهدشد‏‎
.مي‌بخشد‏‎ تكامل‌‏‎ را‏‎ وماديات‌‏‎ محسوسات‌‏‎ جهان‌‏‎ عقلانيت‌و‏‎ كه‌‏‎ الهي‌‏‎
.نيست‌‏‎ بيش‌‏‎ سرابي‌‏‎ باطني‌‏‎ وشهود‏‎ ذوق‌‏‎ عقلانيت‌بدون‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ بدون‌‏‎ فلسفه‌‏‎ سهروردي‌ ، ‏‎ جهان‌بيني‌‏‎ در‏‎
جهاني‌ ، ‏‎ اخلاق‌‏‎ و‏‎ معنويت‌‏‎ بر‏‎ اتكا‏‎ بدون‌‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎ پديده‌‏‎ كه‌‏‎ نتيجه‌گرفت‌‏‎ چنين‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ لذا‏‎
تك‌بعدي‌ ، ‏‎ شدن‌‏‎ جهاني‌‏‎.‎نخواهدآورد‏‎ بار‏‎ به‌‏‎ را‏‎ فرهنگي‌‏‎ استحاله‌‏‎ و‏‎ مسخ‌‏‎ انجماد ، ‏‎ چيزي‌جز‏‎
به‌‏‎ به‌زودي‌‏‎ معنويت‌ ، ‏‎ از‏‎ دور‏‎ به‌‏‎ تك‌بعدي‌و‏‎ انسان‌‏‎ و‏‎ مي‌دهد‏‎ بعدي‌پرورش‌‏‎ تك‌‏‎ انسان‌‏‎ بالطبع‌ ، ‏‎
صرف‌وانسانيت‌پوچگرا‏‎ عقلانيت‌‏‎ پايه‌‏‎ بر‏‎ تمدني‌كه‌‏‎ آينه‌ ، ‏‎ هر‏‎.‎شد‏‎ خواهد‏‎ دچار‏‎ شخصيت‌‏‎ زوال‌‏‎
خويش‌‏‎ مظاهر‏‎ چنگال‌‏‎ در‏‎ سرانجام‌‏‎ و‏‎ كند‏‎ ميل‌2‏‎ نابودي‌‏‎ و‏‎ زوال‌‏‎ انحطاطو‏‎ سوي‌‏‎ به‌‏‎ گيرد ، ‏‎ شكل‌‏‎
.پيوست‌‏‎ خواهد‏‎ خاموش‌‏‎ قافله‌تمدنهاي‌‏‎ وبه‌‏‎ آمد‏‎ خواهد‏‎ گرفتار‏‎
.است‌‏‎ موجود‏‎ روزنامه‌‏‎ دفتر‏‎ در‏‎ وماخذ‏‎ منابع‌‏‎ *

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیست − 16 =