كورتةييَك لة ژياننامةي دوكتؤر سوَران كوردستاني

بةهمةني فةريوةر، ناسراو بة (دوكتؤر سؤران كوردستاني)، كورَي موزةففةر، لة ضواري ريَبةنداني سالَي هةزار و سيَسةد و سي و ضواري هةتاوي (ريَكةوتي هةزار و سيَسةد و هةفتا و ثيَنجي كؤضي و هةزار و نؤسةد و ثةنجا و ثيَنجي زاييني) لة مةحةللةي ضوارباخي شاري سنةدا ضاوي بة جيهان ثشكووتووة و لةذيَر ضاوةديَريي داثيري، شيَخ‌زادة شنيَ خانمي مةردؤخ (ئايةتي) كضي ئايةتولَلا شيَخ موحةممةدي مةردؤخي كورستاني، ثةروةردة بووة.

سؤران خويَندني سةرةتايي و ناوةنديي خؤي لة شارةكاني سنة و كرماشان و تاران و مةشهةد و ئةردةبيل و مةهاباد و ورميَ تةواو كردووة و لة سالَي هةزار و سيَسةد و ثةنجا و ثيَنجي هةتاوي، ريَكةوتي هةزار و سيَسةد و نةوةد و شةشي كؤضي و هةزار و نؤسةد و هةفتا و ثيَنجي زاييني، لة دةبيرستاني (خارةزمي)‌ي ذمارة (سيَ)‌ي تاران ديثلؤمي وةرطرتووة. هةر ئةو سالَة در كؤنكؤرَي سةرانسةريي زانستطاكاني ئيران بةشداريي كردووة و لة دوو رشتةي حوقووقي قةزايي زانستطاي ميللي‌ي تاران (شةهيد بهشتي‌ي ئيَستا) و رشتةي ثزيشكي‌ي زانستطاي تاران وةرطيراوة. لة نيَوان ئةم دوو رشتةيةدا، رشتةي ثزيشكي‌ي هةلَبذاردووة و ئيتر بةم جؤرة خويَندني بالاي خؤي دريَذة ثيَ داوة.

هاوكات لةطةلَ خويَندني رشتةي ثزيشكي، ضووةتة خزمةتي مامؤستاياني ثايةبةرزي رشتةي ئيلاهييات و ئةدةبييات و بةم ضةشنة لة خةرماني زانست و تةجرةبةيان بةهرةي وةرطرتووة. ئيتر بةم جؤرة سؤران كوردستاني كةتووةتة سةر ريبازي زانست و ليكؤلينةوة و بة شؤر و شةوق و ئيشتياقيَكي زؤرةوة ئةم ريَطا ثيرؤزةي طرتووةتة بةر و بوارةكاني جؤراوجؤر و دذواري سةركةوتن لة هةورازي زانين و تةجرةبةي برَيوة.

سؤران وةكوو خويَنكاريَكي زانستطا، بةهرةييَكي فرةي لة كتيَبخانةي ناوةنديي زانستطاي تاران وةرطرتووة و ئيتر لةم ريَطايةوة دةستي كردووة بة ناسين و ليَكؤلينةوة لة زمان و فةرهةنطي نةتةوةكاني رؤذاوايي و بةتايبةت طةلاني ئيَراني.

سؤران كوردستاني هةر لة سةردةمي مندالَي و لاويةتي‌يةوة كةوتووةتة بةر شةثؤلةكاني ميهر و عاتيفة و خؤشةويستي‌ي نةنكي شيَخ زادة شنيَ خانمي مةردؤخ و لة دةرياي ئةوين و عاتيفةي ئةو سةيزادة هيَذاية تيَراو بووة و لة خةرماني عةقلَ و ئاوةز و زانست و تةجرةبةي ئةو طةليَ هؤشةي ضنيوة و لة داويَني ثاكي ئةو زاناذنةدا زماني بة زواني رةسةن و ثاراوي كوردي ثشكووتووة و لة كؤشي ثيرؤز و ثرَثيت و بةرةكةتي ئةو خانمةدا طويَ بة فؤلكلؤري ثرَ ثيتي كوردي ئاشنا بووة. طرينطتر لةمانةش ئةوةية كة سؤران بة هيممةت و ياريدة و بةرةكةتي نةفةسي ثاك و ثيرؤزي ئةو طةورةذنة ميهرةبانة كةوتووةتة سةر راستةريَي ذياني.

يةكةم كاري ئةدةبي و فةرهةنطيي سؤران كوردستاني لة سالَي هةزار و سيَسةد و ثةنجا و سيَي هةتاوي وةرطيَرَاني كتيَبيَك بووة لة ئينطليزييةوة بؤ فارسي بة ناوي (حةوت دةستووري بةختةوةري و سةركةوتن). لةو كاتةدا سؤران لة ثؤلي ضوارةمي دةبيرستان (ناوةندي)‌ لة شاري تاران‌دا خويَندوويةتي.

ئيَستا لة ثاش زوَرتر لة سي سالَ كاري فةرهةنطي ـ لة سالَي ثةنجا و ضوار تا هةشتا و ضواري هةتاوي ـ لة ئاراي كوردناسي و كوردستان ناسي‌دا سؤران هةروا بةردةوامة لةسةر ئةو ريَطا ثيرؤزة و رؤذ لة رؤذ هةنطاوي بةرزتر و ثتةوتر و ضالاكانةتر هةلَ ئةطريَتةوة و وضان نادا و ماندوو نابيَ و لة هيض كؤسث و لةمثةريَك ناسلَةميَتةوة ..

سؤران كوردستاني ئيَستا لة ثاش ئةو هةموو سالَة و لة دواي ئةو طشتة ثةيجؤري و طةشت و طيَلَ و طةرَانة‌ سامانيَكي فةرهةنطيي زؤر بةنرخ و ضرَ و ثرَ و ثاراوي ثيَك هيَناوة و طةليَ بةرهةمي بةدةستةوةية كة بريتين لة دةيان كيَيب و وتار و كورتةوتار و ليَكؤلَينةوةي ئةدةبي و تويَذينةوةي زمانةواني. سؤران زمانةكاني عةرةبي و ئينطليزي و فارسي و ثارسيي كؤن و ثةهلةوي و ئاويستايي و تاتي و تالشي و تةبةري و طيلةكي و ئازةري بةضاكي و سةركةوتوويي ئةزاني. بةسةر زماني كورديشا (بة هةموو لق و ثوَثةكانيةوة) زالَة و دوو فةرهةنطي مةزني كورديي نووسيوة: يةكةمينيان كوردي بة كوردي‌ية و دووةمينيان هةوراماني بة كورديي سؤراني‌ية.

سؤران كوردستاني هةروةها لة ئاراي طيادةرماني‌ي زانستي‌دا كة شاخةييَكة لة ثزيشكي طةليَ سالَة رةنج ئةدا و كار ئةكا و هةر ئيَستاش رؤذانة بةم كارة خةريكة و ناوةنديَكي بة نيَوي (دةواخانةي شاهؤ) ثيَك هيَناوة و خةريكي كاري دةرمانطةري‌ية. لةم بوارةشدا لة زانستي باثيرة طةورةي خوَي خواليَخوَشبوو حةزرةتي شيَخ موحةممةدي مةردوَخ و هةروةها تةجرةبةي داثيري خوَي خواليَخوَشبوو شيَخ‌زادة شنيَ كة خؤي حةكيمةييَكي زوَر زانا و ليَهاتوو بووة طةليَ سوودي وةرطرتووة.

سؤران كوردستاني بة دريذايي‌ي بوارةكاني جؤراوجؤري ذياني مةحزةري دةيان مامؤستاي ثاية‌بة‌رز و ئوستادي ليَهاتووي دةرك كردووة و طةيشتووةتة خزمةتي طةليَ لة زانايان و طةورةثياواني كورد و فارس و لة كؤماي زانست و تةجرةبةيان كةلَكي وةرطرتووة و لة تيشكي مةعنةوييةتي ئةوان برخوردار و بةهرةوةر بووة. ئةم طةورة كةسانة بريتين لة:

ـ ئاية‌توللا ناسري مةكارمي شيرازي.

ـ ئايةتوللا جةعفةري سوبحاني.

ـ مةرحوومي ثروفيسؤر موحسيني هةشتروودي.

ـ‌ مةرحوومي دوكتؤر موحةممةد سديَقي موفتي‌زادة.

ـ مةرحوومي مامؤستا عةبدورَةحماني شةرةفكةندي (هةذاري موكرياني).

ـ دوكتؤر بة‌هرامي فرةوةشي ئوستادي زانستطاي تاران.

سوَران كوردستاني هةروةها مةحزةري ضةند ماموَستاي ثاية‌بةرزي ديكةي دةرك كردووة:

ـ خواليَخؤشبوو مامؤستا سةييد ئيراهيمي ستوودةي كوردستاني.

ـ خواليَخوَشبوو ماموَستا خالَةميني بةرزنجي شاعيري موكرياني.

هيَنديَكي ديكة لة ئوستادةكاني سوَران كوردستاني لة زانكؤي ثزيشكيي زانستطاي تاران بريتين لة:

دوكتؤر موحةممةد سادقي روجحان (ئوستادي هيستؤلؤذي) و طيادةرماني/ دوكتوَر ناسري مةلةك‌نيا ئوستادي بيؤشيمي/ دوكتؤر نةزةري ئوستادي ئيموَنوَلؤذي/ ئوستاداني فيزيؤلؤذي: خانمي دوكتؤر نادرةي موهتةدي و خانمي دوكتؤر سورةييا كامياب و دوكتؤر سادقي و دوكتوَر ئيعتسامي و دوكتؤر زةررابي و دوكتؤر فةرَوخي شادان و دوكتؤر بيهزاد / ئوستاداني ئاناتؤمي: دوكتوَر خالديان و دوكتؤر بة‌ِهرامي ئيلاهي و دوكتؤر كةوسةري/ دوكتؤر عارفي ئوستادي قةلب و عرووق/ دوكتؤر مةنووضيَهري قارووني توستادي قةلب و عرووق/ دوكتؤر جةمشيدي و دوكتوَر سةوادكووهي ئوستاداني بةشي ئؤرتؤثيَدي/ دوكتؤر موحةممةدي مةليك ئوستادي بةشي مندالان/ دوكتؤر عةليرةزا يةلدا و خانمي دوكتؤر طيتي سةمةر ئوستاداني بةشي عوفووني/ دوكتؤر ئةردةهالَي ئوستادي بةشي ثيَست/ دوكتؤر عةلي ئةكبةري ويلايةتي ئوستادي بةشي فيزيؤثاتوَلؤذيي سيل/ دوكتؤر ويليام مورادخان ئوستادي داخلَي و قةلب و عرووق.

سؤران كوردستاني لة ئاراي تةحقيَقاتي فةرهةنطي‌دا بةشيَكي زوَري بةرهةمةكاني لة ريَطةي ليكؤلَينةوة و تةحقيَقي مة‌يداني دةس كةوتووة و هةر بوَيةش خوَي بة ئةمةطداري ذنان و ثياواني خاوةن ئةزموون و نةناسراوي ديَيةكان و شارةكاني كوردةواري ئةزانيَ كة هةر كامةيان ماموَستاييَكي ثايةبةرز و هيَذاي ئةدةبي فوَلكلؤريي رةسةني كوردي بوونة.

سؤران كوردستاني لة ذياني خؤيدا طةليَ جار تووشي كؤسث و تةطةرةي هةرة طةورة بووة و رةنط‌زةردي و كويَرةوةري و دةربةدةريي زوَري ديوة و لة ريَي طةييشتن بة ئامانجةكاني خوَيدا رةنجيَكي بيَحةد و لة رادة بة دةري كيَشاوة و بةردةوام تالاوي ليَقةومان و بيَ‌كةس و كاري و نةبووني و مل‌كزي و نةخوَشي و بيَ‌دةرةتاني‌ي ضيَشتووة.. بةلام هةميشة ورةي بةرز بووة و دةستي لة داويَني هيوا و هوميَد بةر نةداوة و ثشتي بة خودا بةستووة و لة كؤسثةكاني سةررَيَي ذيان نةترساوة و لوَمةي ناحةزان و ضاوضنووكان و رةش‌بينان هةرطيز دلَساردي نةكردووةتةوة .. سؤران ئاطري خوَشةويستي‌ي خودا و طةلي لة دلَداية و هةر بوَيةش لة ضاو و دلَي خةلَكدا هةر ئةميَنيَتةوة .. سؤران خؤي بة خزمةتطوزاري ئايين و زانست و فةرهةنطي ثيَشرةو ئةزانيَ و ذياني خؤي بؤ ئةم زيطا ثيروَزة تةرخان كردووة و هيواشي واية خةلَكي قةدرزان و بةشةرَةفي كوردستان لة هةموو كات و دةورة و زةمانيَكدا وةك نؤكةر و خرمةتطوزاريَكي زوَر بضووكي خوَيان يادي بكةن و بة روَلََةييَكي دلَسوَز و ضاكي نيشتماني بزانن ..

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

4 × یک =